Svakodnevica nekolicine junaka koji žive u malom industrijskom gradu i obolevaju od posledica kontaminacije koja preti sa svih strana.
Preuzeto sa Journal de Francois
Omamljenost , roman francuskog pisca Žoela Eglofa, opisuje svakodnevicu nekolicine junaka koji žive u malom industrijskom gradu, predstavljenom kao „južna deponija“ – kao tmurno mesto u kome se dan ne razlikuje od noći, u kome vreme prolazi neprimetno a njegovi stanovnici obolevaju od posledica kontaminacije koja im preti sa svih strana.
Omamljenost se, strukturalno, semantički i stilski, u velikoj meri oslanja na poetiku Semjuela Beketa.
Protagonista radi u klanici, o kojoj svedoči kao o najomraženijem mestu stalnog krvoprolića. Njegov kolega i najbolji prijatelj Borč, takođe izražava ogorčenost svojim životom pozicioniranim na „kraju sveta“, pa ova dva junaka kuju planove za beg . Ono što glavnog lika sprečava u ostvarenju svog cilja je, na prvi pogled, Baba, sa kojom živi u trošnom objektu, i za čiju se egzistenciju oseća odgovornim. Baba, s druge strane, izražava nezadovoljstvo unukovim neuspesima u karijeri. Osim toga, živi u strahu da će je unuk zaista ostaviti.
Roman uspeva da kroz priču o društvenim marginalcima, potpuno izolovanim od civilizacije, otvori složena pitanja o međuljudskim odnosima, ostavljajući znatan prostor za istraživanje dilema i rascepa do kojih dovode u pojedincu.
Preuzeto sa Amazona
Kroz odnos pripovedača i Babe tretira se problem sujete i netrpeljivosti u okvirima jedne porodice; posesivnosti i egoizma, koji su imanentni rodbinskoj ljubavi, ali i požrtvovanja i straha od samoće. Ispituje se granica između dužnosti prema drugome i prema samome sebi, između udela razuma i savesti pri donošenju odluka.
Postoji li krivica za zločin učinjen po naređenju, i kakav je odnos pokleknuća pred prisilom i voljnog pristanka na zločin, su motivi koji se problematizuju u scenama u klanici. Osim toga, otvara se i pitanje dužnosti koju podrazumeva autoritet – kolika je spremnost odgovornog lica (Šefa) na preuzimanje krivice za postupke koji vode do fatalnih posledica po jednu ličnost ili mikrosvet zajednice. Kroz sve ove odnose prolama se i priroda prijateljstva i izdaje.
Smišljanjem načina za beg, kao i racionalizacijom neuspeha njegove realizacije, junaci svedoče o određenoj dozi fatalizma. Ovo oslikava i motiv crne kutije iz aviona koji se srušio, koja bi se metaforički mogla protumačiti kao vrsta Pandorine kutije, principa po kome funkcioniše njihov svet. Takvo tumačenje širi opseg pitanja odgovornosti: koliko je crna kutija sredstvo samoopravdanja za definitivnu rezignaciju, a koliko determinizam protiv koga se ne može ništa?
Kraj ne donosi nikakav konačan odgovor na ova pitanja, već isključivo potcrtava svest junaka o tome da rezignacija neminovno dovodi do posledica nesagledivih razmera. Time se nameće i poslednje pitanje – šta učiniti sa tom svešću? Treba li se ona ugušiti i je li, uopšte, čovek sposoban za tako nešto?
